Zamiarem festiwalu nie jest prowadzenie teologicznej dyskusji, lecz przyjrzenie się kulturowym, a szczególnie muzycznym, skutkom i rezultatom mającego miejsce 500 lat temu rozłamu, jaki dokonał się w Kościele zachodnim. W roku 1517 augustiański mnich Marcin Luter przybił na drzwiach wittenberskiego kościoła swoje tezy, będące wezwaniem do dyskusji, co przyjmuje się za symboliczny początek Reformacji.
Wywodząc się z tej samej tradycji liturgicznej, dwie konfesje stopniowo oddalały się od siebie i wykształciły swoiste formy muzyczne i literackie, jak również specyficzne formy edukacyjne i propagandowe, w których ważną rolę odgrywała muzyka. Formy te często eksponowały ideowe różnice, jak na przykład stosunek do języków narodowych, funkcję zgromadzenia, ludu, czy udział i sposób użycia instrumentów (ze szczególną rolą organów). Muzyka stanowiła często oręż w wyznaniowych sporach: przenosiła treści wiary, dostarczała teologicznej egzegezy, wspierając sporne kwestie, ukazywała triumfalistyczny splendor, wyrażała też ludową pobożność. Formy muzyczne wypływały z odziedziczonych po średniowieczu tradycji, stanowiąc jednocześnie odpowiedź na zapotrzebowanie ideowe. Z jednej strony mamy więc Marcina Lutra i jego poglądy na muzykę, a także autorstwo prostych chorałów, które stały się wzorem dla dalszej twórczości, a także podstawą kompozycji koncertujących, figuralnych i dramatycznych (kantaty, pasje). Z drugiej zaś stronę katolicką, ze szczególną rolą kontrreformacyjnego soboru trydenckiego (1545–1563), który określił podstawy katolickiej muzyki kościelnej i zlecił opracowanie nowych liturgicznych ksiąg chorałowych. W katolickiej twórczości potrydenckiego okresu obecny jest silny akcent maryjny.
Docenienie i wspieranie zarówno przez katolickich, jak i protestanckich władców i hierarchów wagi i miejsca muzyki w kulcie, będącym zwornikiem społeczności, zaowocowało wspaniałymi dziełami. Niektórzy z najwybitniejszych kompozytorów, jak Michael Praetorius, dostarczali muzycznych dzieł odpowiadających potrzebom obydwu spierających się stron.